Antykoncepcja przy karmieniu piersią – to możliwe!
Powrót do współżycia po ciąży – najważniejsze informacje
Od momentu porodu w ciele kobiety rozpoczyna się proces powrotu do formy sprzed ciąży, a jednocześnie organizm dostosowuje się do nowej roli – bycia matką. Ten czas, zwany połogiem, trwa od 6 do 8 tygodni i wiąże się z bardzo dużymi wahaniami gospodarki hormonalnej organizmu. Wstępne unormowanie stężenia hormonów następuje po mniej więcej 6-8 tygodniach połogu, ale całkowity powrót do stanu sprzed ciąży może potrwać znacznie dłużej. U każdej kobiety jest to kwestia bardzo indywidualna. W grę wchodzi bowiem gojenie się ran poporodowych, krwawienie z dróg rodnych, pokonanie problemów z laktacją, powrót miesiączkowania czy tzw. baby blues. Każdy organizm będzie inaczej przechodził te zmiany, dlatego różnice w czasie mogą być naprawdę znaczne. Koniec połogu jest momentem, w którym można wrócić do współżycia, oczywiście jeśli kobieta czuje się na to gotowa pod względem fizycznym i psychicznym. Nie powinna się martwić, jeżeli nie ma na to ochoty – dla zdecydowanej większości mam to również zbyt wcześnie. Przyczynia się do tego spadek libido, zmniejszenie grubości błony śluzowej pochwy, ból wywołany urazem krocza, nietrzymanie moczu, a nawet zmęczenie, które przecież w tym czasie jest nie do uniknięcia. Warto o tym wszystkim rozmawiać z partnerem, żeby on też wiedział, w jakim stanie jest jego towarzyszka życia, co przeżywa i jak można ją wesprzeć w tym trudnym czasie. Taka relacja zacieśni więzi i ułatwi powrót do współżycia. Nie trzeba od razu iść na całość, warto najpierw spróbować innych, delikatniejszych form bliskości, które będą komfortowe dla obu stron.
Antykoncepcja a karmienie piersią
Jeśli kobieta będzie już gotowa na powrót do współżycia, powinna uważać na wciąż krążące mity, które mówią, że w czasie karmienia piersią nie można zajść w ciążę. Jest to absolutna nieprawda. Ponieważ do aktywności seksualnej można wrócić już 6-8 tygodni po niepowikłanym porodzie (niezależnie, czy odbył się on siłami natury, czy przez cesarskie cięcie), warto wcześniej zaplanować i wybrać najlepszą dla siebie metodę zapobiegania ciąży. Koniecznie trzeba o tym porozmawiać ze swoim ginekologiem. Do najlepszych metod antykoncepcji podczas karmienia piersią należą niektóre tabletki, wkładka wewnątrzmaciczna i implant. Należy jednak pamiętać, że kobietom w czasie laktacji odradza się stosowanie antykoncepcji dwuskładnikowej. Dobrym wyborem może być więc na przykład tabletka zwana minipigułką, zawierająca tylko jeden składnik – progestagen. Czytaj więcej o antykoncepcji jednoskładnikowej >>Tabletki antykoncepcyjne dla karmiących mam
W okresie laktacji nie należy stosować antykoncepcji zawierającej estrogeny (dwuskładnikowej), ponieważ może ona zmniejszyć ilość pokarmu i obniżyć jego wartość odżywczą. To z kolei może negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka. Ten rodzaj antykoncepcji wiąże się też z ryzykiem wystąpienia groźnej choroby – zakrzepicy – na którą kobiety są szczególnie narażone w czasie ciąży i połogu. Dlatego dobrze by było, aby tabletki antykoncepcyjne dla karmiących mam miały w składzie jedynie progestagen, ponieważ:- nie zaburzają laktacji,
- nie wpływają na ilość i skład pokarmu, więc są bezpieczne dla dziecka,
- wykazują mniej działań niepożądanych niż tabletki dwuskładnikowe, przede wszystkim w kwestii ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Skuteczność antykoncepcji – wskaźnik Pearla
Czas połogu i powrotu do formy może być trudny, dlatego tak ważne jest, aby być wyrozumiałą dla samej siebie oraz czuć zrozumienie i wsparcie ze strony partnera. Kwestia pełnego powrotu do współżycia zależy przede wszystkim od kobiety. Nie trzeba jednak czekać na to do momentu, kiedy skończy ona karmić piersią. Nie wolno też zapominać, że w zapobieganiu ciąży liczy się po pierwsze bezpieczeństwo, a po drugie skuteczność. Ta druga jest określana przez wskaźnik Pearla, który podaje liczbę nieplanowanych ciąż w ciągu roku na 100 par stosujących konkretny rodzaj antykoncepcji. Dla tabletek jednoskładnikowych (minipigułek) wskaźnik ten wynosi 0,141.1 Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmaciczne – stanowisko zespołu ekspertów. Ginekol Pol 2014, 85; 234–239.